Engellilerin istihdamında kota;

Çalışmak isteyen ve Sağlık Kurulu Raporuyla yüzde 40 ve üzerinde işgücü kaybı olan engelliler için kamu ve özel işyerlerinde uygulanmak üzere istihdam kotası belirlenmiştir.

Yer altı ve su altı işlerinde engelli işçi çalıştırılamaz ve işyerlerindeki işçi sayısının tespitinde yer altı ve su altı işlerinde çalışanlar hesaba katılmaz.

İşçi olarak çalışmak isteyenler:

4857 sayılı İş Yasası’na tabi olarak 50 kişi ve üzerinde işçi çalıştıran özel işyerleri yüzde 3 ve kamuya ait işyerleri yüzde 4 oranında engelli istihdam etmekle yükümlüdür (Md. 30).

854 sayılı Deniz İş Yasası’na tabi olarak işçi çalıştıran işyerleri de İş Yasası’ndaki kota uygulamasına uymakla yükümlüdür.

Özel işyerleri için bu kotadan yararlanmak isteyenlerin İŞKUR’a kayıtlı olması gerekmektedir.

Kamu işyerleri için merkezi sınavlar yapılmaktadır. Bu sınavlar ÖSYM tarafından gazetelere ve televizyonlara ilan verilmek suretiyle duyurulmaktadır. Engelliler için özel düzenlemelerin yapıldığı bu sınavlara katılarak başarılı olmak gerekmektedir.

Memur olarak çalışmak isteyenler:

657 sayılı Devlet Memurları Yasasına tabi olan kamu işyerlerinde de yüzde 3 oranında engelli istihdamı zorunlu tutulmuştur (Md. 53).

Devlet memurları için ilgili kuruluşlar kendi bünyelerinde sınav açmaktadır. Bu sınavlar yazılı ve/veya sözlü olabilmektedir.

Devlet memurluğuna alınacaklarda aranan şartlar şunlardır:

a) Genel şartlar:

1) Türk vatandaşı olmak,                                                  

2) Memuriyete girişte en az 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 40 ıncı maddesinde belirtilen yaşta olmak (en az 18 yaşında, meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşında)

3) Aynı Kanunun değişik 41 inci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak,

4) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,                                    

5) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak,        

6) Yetkili hastanelerden alınmış Sağlık Kurulu Raporu bulunmak.

b) Özel şartlar:

1) Hizmet göreceği sınıf için 657 sayılı Devlet Memurları Yasasının değişik 36 ncı ve 41 inci maddelerinde belirtilen öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak,

2) Kurumların özel yasa veya diğer mevzuatında belirtilen koşullara sahip bulunmak, gereklidir.

İlgili mevzuat:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu

854 sayılı Deniz İş Kanunu

4857 sayılı İş Kanunu

Terör Eylemleri Nedeniyle Şehit ve Malul Olanların Yakınlarının ve Çalışabilecek Durumdaki Malullerin Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İstihdamı Hakkında Yönetmelik (29.03.1993 tarih ve 22595 sayılı Resmi Gazete)

Özürlülerin Devlet Memurluğuna Alınma Şartları İle Yapılacak Yarışma Sınavları Hakkında Yönetmelik (16.09.2004 tarih ve 25585 sayılı Resmi Gazete)

03.12.2004 tarih ve 25659 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Başbakanlık “Özürlülerin İstihdamı Yılı Genelgesi”